Kobiecy organizm jest bardzo delikatny i skomplikowany, rządzi nim wiele tajemniczych procesów, mających m.in. związek z gospodarką hormonalną. Pamiętajmy, że nasze organizmy są całością – na zdrowie, dobre samopoczucie, a także dobry wygląd (który dla obu płci, ale chyba przede wszystkim dla kobiet, jest istotnym elementem dobrego samopoczucia), ma wpływ dobre funkcjonowanie wszystkich wewnętrznych narządów i układów. Dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie stanu zdrowia – oczywiście dla obu płci, ale dziś przyjrzymy się Paniom.
To, co ważne dla urody, czyli jędrna, dobrze odżywiona i nawilżona skóra, błyszczące włosy, zdrowe zęby, elastyczne ruchy i zgrabna sylwetka, bierze się nie tylko z pielęgnacji zewnętrznej, ale jest oznaką prawidłowego funkcjonowania organizmu.
W naszych organizmach wszystko jest powiązane – na stan skóry czy włosów wpływają zarówno niedobory ważnych składników, jak i brak równowagi hormonalnej, ten ostatni może być też przyczyną nadwagi lub otyłości. Odpowiednia dieta, ruch i zapobieganie nadwadze to zarówno profilaktyka zdrowotna dla serca oraz układu ruchu (utrzymywanie elastyczności mięśni i stawów, dobrostan kręgosłupa), jak i wsparcie dla dobrej sylwetki. Na naszą zdrową urodę ma wpływ również dobrostan psychiczny i umiejętność odpoczywania – inaczej nawet dbając o siebie maksymalnie „wielozadaniowo” będziemy sprawiały wrażenie wyczerpanych i osłabionych (a raczej nie wrażenie – po prostu będziemy wyczerpane i osłabione i będzie to po nas widać).
Kontrola zdrowia u lekarza i regularne wykonywanie badań to absolutna podstawa – prosta diagnostyka laboratoryjna pozwala wykryć w zalążku problemy z funkcjonowaniem ważnych narządów, takich jak wątroba, nerki, tarczyca, skontrolować gospodarkę hormonalną, zbadać stan równowagi elektrolitowej, określić ryzyko chorób układu krążenia i chorób metabolicznych (stan przedcukrzycowy, cukrzyca), a także ryzyko wystąpienia anemii. Regularne wizyty u ginekologa (wraz z wykonywaniem cytologii oraz USG przezpochwowego), kontrole stomatologiczne (w tym czyszczenie osadu, kontrola stanu dziąseł i oczywiście leczenie ubytków), a także badania piersi (samobadanie oraz badania obrazowe) i kontrola stanu skóry, a szczególnie znamion u dermatologa, to konieczny i bardzo ważny element kobiecej profilaktyki i zarazem dbałości o własną kobiecość.
Niepokojące objawy
Na co powinnyśmy zwrócić uwagę, gdy mimo dbania o zdrowy tryb życia coś nam się nie podoba w naszym wyglądzie lub ogólnym samopoczuciu? Niektóre objawy mogą – mniej lub bardziej wprost – sugerować konkretne schorzenia…
Układ krążenia
Mimo dbania o zdrowy tryb życia i odpowiednią dietę jesteś wiecznie zmęczona, osłabiona, zauważasz zadyszkę przy wysiłku, dokuczają Ci bóle w klatce piersiowej, masz wrażenie ociężałości całego ciała, szczególnie kończyn? Puchną Ci nogi i widzisz na nich nieestetyczne „pajączki” lub nawet mini-siniaki? Koniecznie zbadaj serce, zrób lipidogram i – oczywiście, regularnie kontroluj ciśnienie. Jeśli wartości są podwyższone, nie lekceważ tego. Objawami nadciśnienia mogą być częste bóle głowy, problemy ze wzrokiem, kołatanie serca, problemy z zasypianiem, nadpobudliwość. Nie leczone nadciśnienie może doprowadzić do dalszych problemów z funkcjonowaniem układu sercowo-naczyniowego, a nawet do udaru lub zawału. Jeśli lipidogram wykaże podniesione wartości cholesterolu i trójglicerydów oraz brak odpowiedniej równowagi między cholesterolem HDL i LDL, koniecznie udaj się do lekarza – szczególnie gdy dokuczają Ci wymienione wyżej objawy, sugerujące m.in. ryzyko miażdżycy. W przypadku takiego podejrzenia lekarz może zlecić Ci badanie dopplerowskie – to specjalne USG, które pozwala ocenić przepływ krwi w żyłach i tętnicach.
Tarczyca
To jeden z ważniejszych narządów w naszym ciele – jego funkcjonowanie wpływa nie tylko na zdrowie i dobre samopoczucie, ale również na wygląd. Przy nadczynności tarczycy bardziej się pocimy, skóra wygląda na tłustą, może pojawić się trądzik i zaczerwienienia. Zauważamy też łamliwość paznokci i wzmożone wypadanie włosów. Inne objawy nadczynności to nadmierne chudnięcie, kołatanie serca, osłabienie siły mięśni i ich skłonność do drżenia, a także biegunki. Niedoczynność często wiąże się z nadwagą, obrzękami, a skóra jest sucha, blada i zmęczona, ze skłonnością do łuszczenia się. Badaj regularnie poziom wskaźników tarczycowych – TSH, fT3 i fT4 wykonujesz nieodpłatnie, w ramach NFZ. Na NFZ możesz zrobić też USG tarczycy, jeśli masz skierowanie. Jeśli będzie taka potrzeba, lekarz może zlecić też inne, bardziej szczegółowe badania, za które należy już zapłacić, warto jednak ponieść ten wydatek w trosce o własne zdrowie.
Nerki, wątroba, trzustka
Problemy z nerkami mogą sugerować trudne do zniwelowania obrzęki, pamiętaj więc, że to nie tylko defekt kosmetyczny. Zbadaj ponadto nerki, jeśli masz wrażenie, że zmieniła się częstotliwość oddawania moczu, inny jest jego wygląd, ilość i zapach. W celu oceny czynności nerek wykonuje się m.in. badanie stężenia kreatyniny. Zmiana częstotliwości oddawania moczu (oddajesz go częściej niż zwykle) i towarzyszące temu silne pragnienie powinno Cię skłonić również do troski o trzustkę. Przede wszystkim sprawdź,czy nie masz stanu przedcukrzycowego, insulinooporności lub nawet już cukrzycy. Stan przedcukrzycowy i insulinooporność na ogół wiążą się z trudną do zwalczenia nadwagą, natomiast przy cukrzycy często gwałtownie chudniesz. Problemy z wątrobą objawiają się m. in zmianą koloru skóry (żółtawy odcień) i zwiększoną ilością widocznych na skórze „pajączków”. Zażółceniu mogą ulec także białka oczu. Może powiększyć się obwód brzucha. Objawy sugerujące problemy z wątrobą to również pobolewanie w nadbrzuszu z prawej strony, wzdęcia i odbijanie. Na NFZ możesz wykonać cały pakiet prób wątrobowych – wskaźników jest pięć i każdy pokazuje inny aspekt funkcjonowania narządu. Warto poprosić lekarza o zlecenie wszystkich prób.
Skład krwi
Już podstawowa morfologia może nam wskazać, czy wszystko z naszą krwią w porządku, jeśli jednak niepokoi cię np. bladość i wyraźna suchość skóry („papierowy” wygląd) i wzmożone wypadanie włosów, zbadaj się też pod kątem diagnostyki anemii – żelazo, witamina B12, ferrytyna i inne badania. Jeśli masz skurcze i drżenia mięśni, a także mrowienia w kończynach, skontroluj poziom elektrolitów, przede wszystkim potasu, sodu, wapnia i magnezu. Stężenie elektrolitów mówi nam wiele o stanie nawodnienia organizmu, ale ma też wpływ na układ krążenia, układ nerwowy oraz stan mięśni i kośćca (szczególnie wapń). Niedobory elektrolitów objawiają się także odwodnieniem skóry, czyli jej wyraźnym przesuszeniem i skłonnością do przedwczesnych zmarszczek.
