Projekt ustawy o zawodzie farmaceuty

17 lipca 2019 r. to ważna data dla świata polskich farmaceutów – w tym dniu projekt ustawy o zawodzie farmaceuty został udostępniony do publicznych konsultacji, budząc wiele emocji. Jednym z istotnych elementów jest zmiana definicji opieki farmaceutycznej i nadanie jej miana świadczenia zdrowotnego. Przypomnijmy główne założenia projektu.

1. „Świadczenie zdrowotne” zamiast „usługi farmaceutycznej”

To istotna zmiana, ponieważ zgodnie z polskim prawem, świadczenia zdrowotne mogą być finansowane ze środków publicznych. Mimo iż działania farmaceutyczne mają na celu zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawę zdrowia pacjenta, dotychczas nie zostały one zaliczone do świadczeń zdrowotnych w żadnym akcie prawnym.

Opieka farmaceutyczna według nowej definicji to: „świadczenie zdrowotne, o którym mowa w art. 5 pkt 40 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510, z późn. zm.4), udzielane przez farmaceutę, stanowiące dokumentowany proces, w którym farmaceuta, współpracując z pacjentem i lekarzem, a w razie potrzeby z przedstawicielami innych zawodów medycznych, czuwa nad prawidłowym przebiegiem indywidualnej farmakoterapii”.

2. Zakres opieki farmaceutycznej

Projekt ustawy o zawodzie farmaceuty wskazuje elementy, jakie mieszczą się w definicji opieki farmaceutycznej:

• Konsultacje farmaceutyczne, które mają na celu zapewnić bezpieczeństwo pacjentów przy stosowaniu produktów leczniczych, wyrobów medycznych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego.
• Przeglądy lekowe wraz z oceną farmakoterapii, z uwzględnieniem problemów lekowych pacjenta. Celem tego działania jest wykrywanie i rozwiązywanie problemów lekowych oraz zapewnienie bezpieczeństwa w procesie farmakoterapii.
• Opracowanie indywidualnego planu opieki farmaceutycznej. Plan taki powinien uwzględniać problemy lekowe pacjenta – po to, by ustalić możliwe do osiągnięcia cele terapeutyczne pacjenta, który stosuje farmakoterapię. Ważne jest także wskazanie sposobów rozwiązywania wykrytych problemów lekowych, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji zdrowotnej, promocji zdrowia i zdrowego trybu życia oraz profilaktyki zdrowotnej.
• Wykonywanie badań diagnostycznych, mających na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa stosowanej przez pacjenta farmakoterapii. Badania mają służyć także analizie problemów lekowych występujących u pacjenta oraz proponowaniu metod i badań diagnostycznych.

3. Dyskusyjna możliwość świadczenia opieki farmaceutycznej

W uzasadnieniu projektu ustawy znalazł się zapis wskazujący, że świadczenie opieki farmaceutycznej wiąże się z koniecznością spełnienia określonych warunków.

„Opieka farmaceutyczna, ze względu na zakres czynności, do których niezbędna jest konieczność posiadania wysokospecjalistycznej wiedzy, powinna być udzielana tylko przez specjalnie przygotowanego do tej roli farmaceutę posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie farmacji aptecznej, klinicznej, szpitalnej lub farmakologii lub farmaceutę, który uzyskiwałby uprawnienie do jej świadczenia po odbyciu dedykowanych kursów kwalifikacyjnych składających się z części teoretycznej i praktycznej”

Inny z zapisów projektu ustawy o zawodzie farmaceuty mówi z kolei: „Podmiot prowadzący aptekę, punkt apteczny, dział farmacji szpitalnej albo hurtownię farmaceutyczną jest zobowiązany umożliwić aptekarzowi samodzielne podejmowanie decyzji w zakresie sprawowania opieki farmaceutycznej lub udzielania usług farmaceutycznych w zakresie, w jakim są one związane z prowadzoną przez ten podmiot działalnością”.

Niejasność zapisów wywołała ożywioną dyskusję w środowisku farmaceutycznym.

4. Decyzja pacjenta o miejscu, w którym będzie świadczona opieka

Zaliczenie opieki farmaceutycznej do świadczeń zdrowotnych sprawi, że pacjenci samodzielnie wybiorą miejsce uzyskania świadczenia – podobnie jak przy wyborze lekarza, pielęgniarki czy położnej POZ. Deklaracja będzie mogła być złożona w wersji papierowej lub elektronicznej.

Opieka świadczona przez jednego farmaceutę ma sprawić, że będzie miał on dostęp do zebranych danych i będzie znał nie tylko problemy zdrowotne pacjenta, ale też przyczyny i zastosowane rozwiązania problemów lekowych.

5. Wystawianie recept przez farmaceutów

Projekt ustawy zakłada, że lekarze będą mogli elektronicznie wystawiać tzw. recepty kontynuowane, z określonym terminem realizacji, nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia wystawienia recepty. Na podstawie recept kontynuowanych (w ramach sprawowania opieki farmaceutycznej) farmaceuta będzie uprawniony do wystawienia własnej recepty na produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyroby medyczne. Recepty mają być wystawiane przez farmaceutów na podstawie lekarskiego zlecenia, zapisanego Systemie Informacji Medycznej.

Źródło: www.mgr.farm